Strep A Nedir? Strep A Belirtileri Nelerdir?

Strep a bakterisi genellikle çocukları etkileyen bir bakteridir. Yakın temasla bulaşan bu bakteri, halk arasında Strep A virüsü olarak da bilinmektedir. Bununla birlikte bağışıklığı düşük olan yetişkin bireylerde ve yaşlılarda da görüldüğüne rastlanır. Strep A belirtileri, bakterinin yerleştiği yer ile birlikte ortaya çıkar.

Tıp literatüründeki adı Streptococcus pyogenes olan bu bakterinin bulaşması yakın temasta hava yolu ve vücut salgılarıyla gerçekleşmektedir. Strep A bakterisi ile ilgili merak ettiğiniz soruların cevaplarını Dr. Ezc. Ziya Bayrak sizler için cevaplandırdı. 

Strep A Nedir?

Strep A; kaşıntılı ve ağrılı belirtiler gösteren bakteriyel bir enfeksiyon rahatsızlığıdır. Belirtileri ortaya çıkana kadar boğazda ve deride yerleşik olarak duran bir bakteridir. Bağışıklık sistemi zayıfladığında ortaya çıkan strep a hastalıkları arasında bir deri hastalığı olan kızıl da yer almaktadır. Özellikle çocukları etkileyen bu hastalık çocuk ölümlerine neden olabilmektedir.

Boğaza yerleşen strep a bakterisi tonsillit adı verilen bademcik iltihabına neden olur. Tedavi edilmediği takdirde bağışıklık sistemi zayıf olan bireylerde A grubu streptokok, kalp ve böbrek hasarlarına yol açabilmektedir. Tedavi edilmediği takdirde ölümcül sonuçlar ortaya çıkabilir.

Strep A Belirtileri Nelerdir?

Belirtiler bakterinin yerleşmiş olduğu yere göre değişiklik gösterir. Genellikle boğaz bölgesine yerleştiğinden dolayı hasta olanlar aşağıdaki belirtilerle doktora başvurmaktadır:

1. Boğazda kızarıklık: 

Boğaz bölgesi, bakterinin en yaygın olarak görüldüğü yerlerden biridir. Bakteri yerleştikten sonra boğazın iç bölgesinde kızarıklıklar meydana gelir. Uyarılan bağışıklık sistemi kandaki alyuvarların sayısının artmasını sağlar.

2. Yüksek ateş: 

Bakterinin sayısı arttıkça kandaki alyuvarların sayısı da artar. Gerekli olan akyuvar üretimini sağlamak adına hücreler daha çok besin ve yağ yakmaya başlar. Bu da vücut ateşinin yükselmesine neden olur. 

3. Yutkunmada zorluk:

Bakteriler bademciklere yerleşerek onların şişmesine neden olur. Bu da yutkunma zorluğu ortaya çıkarır.

4. Boğazda Beyaz İltihap Kesecikleri: 

Bakterinin neden olduğu iltihap boğazda kolayca görülebilir.

5. Bitkinlik, Halsizlik, Yorgunluk: 

Strep A belirtileri arasında yer alan halsizlik ve yorgunluk gibi semtomlar, diğer grip vakalarında da görülmektedir. O nedenle çoğu zaman griple karıştırıldığından yanlış tedavi de uygulanabilmektedir.

6. Yaygın Eklem Ağrısı: 

Bağışıklık sisteminin aşırı çalışması sonucunda eklem ağrıları sıklıkla görülür. Ağrı kesiciler ve parasetamol tedavisi rahatlatıcı etki sağlamaktadır.

7. Ağız İçinde Kırmızı Noktalar: 

Kızıl hastalığının en yaygın belirtilerinden olan bu durum çoğu zaman gözden kaçabilmekte ya da yanlış bir nedene bağlanabilmektedir. Derideki döküntülere eşlik eden ağız içindeki kırmızı lekeler, teşhis aşamasında kızıl hastalığını ilk sıraya yerleştirir.

Strep A Virüsü Nasıl Bulaşır?

Strep A virüsü enfekte olan birey ile yakın temas durumlarında, hapşırma ve öksürme neticesinde hava yolu ile veya vücutta bulunan yaralara temas yolu ile de bulaşabilir. Alınacak oldukça basit tebdirler ile önemli derecede hastalığın bulaşmasından korunabilirsiniz. Zira Covid-19'da uygulanan tedbirlerle bu bakteriden korunabilmek kolaylıkla mümkün olmaktadır. 

Hapşırık, öksürük, tükürük ve hava yolu ile taşınabilen bu bakteriden korunmak, maske- mesafe- hijyen üçlüsü ile sağlanabilir. Bu kurallara dikkat edilmediği takdirde kolaylıkla bulaşabilir. Bazı kimseler bu bakterinin taşıyıcısı olduğunu bilmeden ve hiçbir hastalık belirtisi göstermeden yaşamını sürdürebilir. Bu durum diğer insanlar için tehlike arz etmektedir. Çünkü taşıyıcı olduğunu bilmeden bakteriyi yakın çevresindeki insanlara bulaştırma riski vardır.

Strep A Testi Nasıl Yapılır? Tanısı Nasıl Konulur?

Strep A testi, boğaz kültürü alınarak kolay ve kısa bir uygulamayla yapılabilir. Bu hızlı antijen testinin sonucunda sonuç pozitif çıkarsa penisilin tedavisi uygulamasına gidilir. Bu antijen testi kısa ve kolay bir uygulama olmakla birlikte boğazda beyaz iltihap görülmedikçe uygulanmaz.

Strep A Tedavisi Nasıl Yapılır?

Strep A pozitif olması durumunda hemen penisilin tedavisine başlanır. En az 10 gün süren bu tedaviye destek olarak bol sıvı tüketilir. 

Dinlenme ve vitamin takviyeleri ile yumuşak gıdalar alınması tavsiye edilir. Yumuşak gıdalar, yutkunma zorluğu çeken bireylere rahatlatıcı bir yemek deneyimi verir. Yüksek ateşi kontrol altına almak ve ödemi hafifletmek için parasetamol içeren ağrı kesici ve ateş düşürücü ilaçlar kullanılır. Çok ağır seyreden vakalar yoğun bakım ünitelerinde takip ve tedavi edilmektedir.

Çocuklarda Strep A Tedavisi

Çocuklarda Strep A tedavisi, teşhisin ardından hekim tarafından verilen ilaçların düzenli kullanımı ile mümkün olmaktadır. Genellikle daha hızlı sonuç veren penisilin iğneleri ile birlikte bol sıvı ve vitamin takviyesi uygulanır. 

5 ile 15 yaş arasındaki çocuklarda sıklık oranı artan virüs, bazen hiçbir belirti vermeden de deride ya da boğazda yerleşmiş halde bulunabilir. Boğazda kızarıklık, yüksek ateş, baş ağrısı, eklem ağrısı ve yutkunma zorluğu çocuklarda en sık görülen belirtilerdir. Strep a belirtileri başladıktan sonra zaman kaybetmeden doktora gidilmelidir. 

Yapılan test sonrasında penisilin tedavisine başlanır. Bazı antibiyotikler de bu tedavi planında penisilinin yerini alabilir. Bol dinlenme, bol sıvı ve bağışıklığın güçlendirilmesine yönelik beslenme planıyla tedavi süreci kısalır. Tedavi süresince kalabalıktan ve aktivitelerden uzak durmak yayılmasını da önleyecektir.

Strep A Bakterisinden Nasıl Korunulur?

Bakteriden korunma yolları diğer solunum yolu ile bulaşan hastalıklarla aynı şekildedir. Maske - mesafe - hijyen üçlüsüne titizlikle uyulması toplu yaşam alanlarında bu bakteriden korunmak için yeterlidir. 

Ancak ev içinde ve daha yakın sosyal çevrede maske takılmadığı ve mesafe konusunda sınır olmadığı için Strep A belirtileri görülme olasılığı oldukça yüksektir. Sağlıklı beslenme ve bağışıklığı güçlendiren besin takviyeleri, strep a konusunda koruyucu etkiye sahiptir.

Bu bağlamda özellikle kış aylarında bağışıklığı güçlendiren ve vücut direncini artıran besinler tüketmeye özen göstermek gerekir. Bunun için turunçgiller, kırmızı et, yeşil yapraklı sebzeleri beslenme programına eklemek önemlidir. Sıvı tüketimi kış aylarında azalmakla birlikte bitki çayı tüketimine ağırlık verilmelidir.

Kış çayı tarifi

• Ihlamur ( bir tutam)
• Tarçın ( 1 çubuk)
• Karanfil ( 5-6 tane)
• Hibiskus (1 tatlı kaşığı)
• Kuşburnu ( 5-6 tane)
• 2 bardak içme suyu
• Bal
• Limon

Kış çayı yapılışı

Bütün malzemeler bir cezveye konularak kaynamaya bırakılır. Kaynadıktan sonra 3-5 dakika daha kısık ateşte tutulur. 5 dakika dinlendirilir. Bal ilavesi isteğe bağlı olarak yapılır. Limon sıkılması C vitaminini artırmak adına tercih edilebilir. Afiyet olsun!

Strep A Virüsü Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Hastalık hakkında en çok merak edilen konuları müteakip maddelerde bulabilirsiniz.

Strep A Bakterisi Nedir? 

Boğaz veya deriye yerleşen bir bakteri türüdür. 5 ile 15 yaş arasındaki çocuklarda olumsuz etkileri daha sık görülür. Bazen birey zararlı etkisini hissetmeden de bu bakteriyi vücudunda barındırabilir.

Strep A Testi Nereden Alınır? 

Doktorunuzun talebi üzerine mikrobiyoloji laboratuvarlarında gerçekleştirilir. Eczanede satılmaz. Hastane ve kliniklerin laboratuvarlarında doktor talebine göre yapılmaktadır. Kişiler kendi başına testi yaptıramaz.

Strep A Enfeksiyonu Bulaşıcı Mıdır?

Hapşırık, öksürük, tükürük gibi solunum yolu sıvılarıyla beraber deriye yerleşmiş olan virüs direkt ten teması ile bulaşabilir. 

Strep A Testi Pozitif Ne Demek? 

Strep A belirtileri gösteren kişinin doktor tarafından bakteriyi taşıdığının doğrulanması için test yapılır. Bu testin pozitif olması bakterinin taşındığını gösterir. Ancak bazı kimselerde hastalık belirtisi olmasa da Strep A testi pozitif çıkabilir.

Strep A Kimlere Bulaşır?

Bağışıklık sistemi tam oturmamış olan yaş grubunda bulaşma ve hastalık yapma riski yüksektir. Bu yaş aralığı 5 ile 15 yaş arasındaki çocukların yanı sıra 60 yaş üstü bireylerdir. Bu yaş aralıkları dışında da oto ümmin zafiyeti yaşayanlarda da görülmektedir. 

Strep A Enfeksiyonu Tehlikeli Mi?

Hastalık belirtileri görülmeye başladıktan sonra hemen tedaviye başlanmazsa hastalık ilerler. Vücudun diğer organlarında da harabiyete neden olur. Tedaviye geç kalınması ya da yanlış tedavi uygulanması durumunda Strep A enfeksiyonu tehlikeli bir seyir izleyebilir. Hastanın tedavisi erken başladığında, penisilin veya penisiline alerjisi olanlar için geliştirilmiş antibiyotiklerle kolaylıkla tekrar sağlığına kavuşur. Bol sıvı takviyesi, bağışıklığı güçlendiren besinler ve vitaminler alınması ve dinlenme ile hastalık süreci, kısa ve konforlu olarak atlatılır.