Omega 3 Yağ Asitleri ve Faydaları Nelerdir?

Omega 3 yağ asitleri doymamış yağ asit çeşitlerinden biridir ve vücudun normal çalışma prensibine katkıda bulunur. Kalp damar sağlığı, sindirim sistemi ya da bağışıklık sisteminde yaşanabilecek hastalıklara karşı savunma mekanizması oluşumuna katkı sağlayan Omega 3 yağ asitleri pek çok besinde bulunabildiği gibi takviye gıdalarla da desteklenebilir. Şimdi gelin Omega 3 yağ asitleri faydaları ve kullanım alanlarını inceleyerek günlük kullanımda nasıl bir rutin benimsenmesi gerektiğine birlikte bakalım.

Omega 3 Yağ Asitleri Nelerdir?

Omega 3 yağ asitleri, bir grup çoklu doymamış yağ asidine verilen bir isimdir. İnsan vücudunda toplamda 3 farklı Omega 3 yağ asidi türü vardır. İlki bitki yağlarında bulunan ALA (α-linolenik asit), ikincisi EPA (eikosapentaenoik asit) ve üçüncüsü ise DHA (dokosaheksaenoik asit) olarak bilinir. EPA ve DHA ağırlıklı olarak deniz ürünlerinde bulunur.

Omega 3 Yağ Asitleri Ne İşe Yarar?

ALA, EPA ve DHA gibi yağ asitleri, vücutta bulunan birçok organın ve dokunun yapısını destekleyerek çalışma fonksiyonlarına katkı sağlar. Bu nedenle kardiyovasküler hastalık riskinin azaltılması, damar sağlığının korunması ya da kanser riskinin azaltılması gibi etkiler için doğru beslenmeyle Omega 3 desteklenir.

Omega 3 Yağ Asitlerinin Faydaları Nelerdir?

Omega 3 yağ asitleri faydaları denildiğinde akla ilk bağışıklık sistemini desteklemesi gelir. Böylece Omega yağ asitleri vücudun hastalıklara karşı daha dirençli olmasına katkı sağlar. Bunun yanı sıra Omega 3 kalp sağlığı, göz sağlığı ya da beyin sağlığı açısından da oldukça işlevseldir.

1. Kalp Sağlığı Üzerindeki Etkileri

"Omega-3 Yağ asitlerinin belirli kardiyovasküler faydaları tespit edilmiştir; bunlar, aritmilerden kaynaklanan kalp ölümlerini azaltma, TG düşürücü etkiler sağlama ve antitrombotik, antiinflamatuar ve hipertansif etkiler sağlama açısından önemlidir."⁽¹⁾

Omega 3 yağ asidi, kalp sağlığını korur ve aynı zamanda trigliserit düzeyini de minimuma indirir. Kalp krizi, felç ya da inme gibi riskleri de azaltarak yüksek tansiyonun önüne geçer.

Kan damarlarına zarar verebilen iltihaplanmaları en düşük seviyeye indiren Omega 3 yağ asitleri, insan vücudu tarafından üretilmez. Bu nedenle günlük besinlerle desteklenmesi gerekir.

2. Beyin Sağlığı Üzerindeki Etkisi

Beyin fonksiyonlarının gelişmesinde önemli rol oynayan Omega 3 yağ asitleri, Alzheimer hastalığı başta olmak üzere pek çok bilişsel hastalıkta etkilidir. Hafıza sorunları yaşayanlara sık sık tavsiye edilen bu yağ asitleri, beyin fonksiyonlarının iyileşmesinde oldukça faydalıdır. Omega 3 yağ asitleri faydaları genel olarak ilerleyen yaş aralığı için de geçerlidir.

3. Hücre Sağlığı Üzerindeki Etkisi

Hücrelerin yapı taşları arasında olan bu doymamış yağlar, hücrelerin belirli bir düzen içerisinde çalışmasına katkıda bulunur. Vücutta bulunan hemen hemen her hücre, doymuş yağ, çoklu doymamış yağ ve kolesterol birleşiminden meydana gelir. Bu nedenle hücrelerin yapı taşları arasında olduğunu söylemek doğru olur. Omega 3 faydaları kapsamında hücre sağlığının da korunması oldukça önemlidir.

4. Eklem-Kemik Sağlığı Üzerindeki Etkileri

Kemik sağlığı için en önemli unsurlardan biri de yeterli miktarda Omega 3 yağ asitleri almaktır. Kronik iltihaplanmalar aynı zamanda kemik ve eklem sağlığını etkileyerek ciddi sağlık sorunları oluşmasına sebep olabilir. Omega 3 yağ asitleri faydaları arasında kemik yapımından ve kalsiyum dengesinden sorumlu osteoblastların etkinliğini düzenleme de vardır.

5. Anksiyete ve Depresyon Üzerindeki Etkisi

Kaygı bozukluğu olarak da adlandırılabilen anksiyete ve depresyon, beyindeki kronik sinir dokusunun iltihabı ile ilişkilendirilebilir. Omega 3 yağ asitleri anti-inflamatuar etkisi sayesinde anksiyete ve depresyona karşı önemli ölçüde yardımcı olur. Aynı zamanda depresif duygu durumların azalmasını da sağlar.

6. Göz Sağlığı Üzerindeki Etkisi

Omega 3 EPA DHA oranları arasında özellikle DHA, göz sağlığının gelişmesi ve uzun yıllar sorunsuz bir görüş kalitesi için oldukça önemlidir. Gözün ağ tabakası içerisinde mutlaka bulunan DHA keskin görüşün sağlanabilmesi açısından aktif rol oynar. Başta çocuklarda olmak üzere yetersiz Omega 3 yağ asitleri alımı, göz kuruluğu ve zayıf görüşle ilişkilendirilebilir.

7. Bağışıklık Sistemi Üzerindeki Etkileri

Zayıf bağışıklığın en önemli nedenlerinden biri kronik iltihaplanmadır. Özellikle de erken yaşta yeterli miktarda DHA’nın sağlanması, üst solunum yolu enfeksiyonları, iltihaplanmalar ve alerjilerin azalması açısından büyük öneme sahiptir.

Omega 3 Yağ Asitleri Hangi Besinlerde Bulunur?

Omega 3 yağ asitleri faydaları bakımından zengin olarak sayılabilecek besinlerin başında zengin demir ürünleri gelir. Bunlar tuna, somon, uskumru gibi balıkları kapsar. Bunlara ek olarak hem kalp ve damar sağlığı hem de beyin sağlığı açısından oldukça büyük öneme sahip ceviz, kanola yağı ya da keten tohumu yağı da Omega 3 açısından oldukça zengin besinlerdir. Özellikle de keten yağı içerisinde ortalama %50-60n oranında Omega 3 bulundurur.

Omega 3 Yağ Asitleri ve Omega 6 Yağ Asitleri Arasındaki Fark Nedir?

Çoklu doymamış yağ kategorisinde yer alan bu asitler, genellikle deniz ürünlerinde ya da balık yağlarında bulunur. Omega 6 ise ağırlıklı olarak bitkisel yağlarda karşımıza çıkar. Bunların yanı sıra Omega 3 yağ asitleri kanın akışkanlığını artırırken Omega 6 tam tersine pıhtılaşmanın artmasını sağlar. Beslenme rutininde iki asit arasındaki dengenin iyi korunması gerekir. Buna göre, 1 gram Omega 3 yağ asidine karşılık 6-10 gram Omega 6 yağ asidi alınmalıdır.

Omega 3 yağ asitleri özellikleri ile sağlığımızın farklı alanlarında etkin bir rol oynar. İçerdiği faydalar ve vücudumuzun doğal olarak bu yağ asitlerini üretememesi, onları beslenme planımızda vazgeçilmez kılar. Kalp sağlığımızdan beyin fonksiyonlarımıza, hücre zarlarının yapılandırılmasından iltihabın azaltılmasına kadar birçok alanda önemli katkıları bulunur.

Yağlı balıklar, kabuklu yemişler, tohumlar, algler ve bazı bitkisel yağlar, bu temel yağ asitlerini içeren doğal kaynaklar arasındadır. Dolayısıyla Omega 3 yağ asitleri, dengeli ve sağlıklı bir yaşam sürdürme amacıyla diyetimizin ayrılmaz bir parçası olmalıdır. Uzman görüşü almak kaydı ile eğer doğal yollarla yeteri kadar yağ asiti alamıyor iseniz takviye edici gıda aracılığı ile siz de bu eksiğinizi karşılayabilirsiniz.

Kaynaklar;